We kruipen langzaam naar het einde van het jaar. Dit jaar is alles anders dan we gewend zijn maar als ik tijdens een herfstwandeling met Wytske geniet van de bomen in hun laatste herfsttooi, lijkt alles toch ook gewoon zijn vertrouwde gangetje te gaan, zoals altijd, eenvoudig, vanzelfsprekend. De padden graven zich in op de bodem van een poeltje, de ganzen vertrekken naar verre oorden en de eekhoorn klimt in de boom. Het leven voelt voor ons vaak helemaal niet zo vanzelfsprekend en eenvoudig. En anders dan bij dieren, kost het ons paradoxaal genoeg, moeite om te ontdekken wat ons van nature gemakkelijk afgaat en waar we echt blij van worden. Talenten liggen soms verborgen onder een dikke laag van overtuigingen, normen, waarden en verwachtingen. Zie ze dan maar eens terug te vinden. Als loopbaancoach kun je jouw cliënten helpen in deze zoektocht, bijvoorbeeld door gebruik te maken van ervaringsleren.
Talenten krijg je bij je geboorte mee. Je draagt al een heleboel bagage bij je. Je krijgt een bepaald lichaam, een genetische aanleg en familiaire, culturele en sociale bagage van de ouders en voorouders mee. Met deze bagage ga je je ontwikkelen. Daarmee kom je terecht bij ouders, een gezin, een sociale context, familie, cultuur. Je gaat naar de basisschool, middelbare school, studeren en werken. Inmiddels heb je hopelijk genoeg momenten ervaren waarin je dat wat je oorspronkelijk meekreeg, hebt kunnen ontwikkelen en vormen. Een deel zal zich echter niet hebben kunnen ontwikkelen en is misschien door de druk van de omgeving zelfs afgeleerd of ontmoedigd.
Om te weten te komen wat zich nog niet heeft ontwikkeld, kun je dat weer opsporen. Dit betekent contact leggen met je talenten, drijfveren, motivatie, fascinaties, droombeelden, verwachtingen, projecties en schaduwkanten. Je zou kunnen zeggen dat dit het onbewuste deel van jezelf is – het deel dat nog niet bewust is gemaakt. Het bewust maken van deze informatie gebeurt vaak door ervaringen met de buitenwereld, de spiegels en reflecties. Crisissituaties bijvoorbeeld blijken – meestal achteraf – de beste omstandigheden te zijn om belangrijke ontdekkingen over jezelf te doen.
Als kind heb je een onbevangen houding die nog niet is beïnvloed door culturele en sociale normen en waarden. Kinderen kunnen dan ook nog heel goed contact leggen met hun drijfveren. Het verbindt zijn innerlijke drijfveren met de buitenwereld door middel van ‘spelen’: ieder kind speelt anders, als het tenminste de kans krijgt. De herinneringen en beelden van het spelen in de kindertijd komen duidelijk naar voren als je een volwassene vraagt naar wat zijn favoriete speelgoed was tussen de leeftijd van vier tot twaalf jaar. Als je dan verder vraagt: ‘Wat vond je destijds zo leuk aan het spelen met je favoriete speelgoed?’ krijg je authentieke en kernachtige antwoorden. Antwoorden die iets zeggen over zijn authentieke talenten. Dit is een vorm van ervaringsleren, waarbij je je cliënt helpt om te putten uit zijn herinneringen. Het voordeel van deze methode is, dat deze niet alleen het hoofd raakt maar ook het hart. Denken aan iets waar je vroeger blij van werd, maakt je nu ook blij én geeft zelfvertrouwen.
Het vinden en ontwikkelen van je oorspronkelijke zelf vormt een fundamentele behoefte die niemand kan onderdrukken zonder hiervoor een hoge prijs te betalen. Het vervullen van die behoefte geeft zoveel voldoening, dat het een gevoel veroorzaakt van jezelf te hebben vervolmaakt. Het leidt naar het diepe besef dat je je plek en de zin van het leven hebt gevonden.